ترامپ «مارك ساوايا» سرمايه دار عراقي تبار را جهت مهندسي انتخابات به عنوان نماينده ويژه خود به عراق اعزام نمود تا روند انتخابات را به سمت واگرايي دولت آينده عراق با ج.ا.ايران راهبري كند اما علي رغم هزينه بسيار زياد نتيجه انتخابات برعكس شد و باعث تثبيت درهم تنيدگي عمق استراتژيك ايران و عراق شد. نتيجه انتخابات عراق چشم انداز اميدوار كننده اي براي جبهه مقاومت است.بر اساس نتایج انتخابات پارلمانی عراق حزب محمد شیاع السودانی با کسب ۱۸ کرسی، در کنار احزاب نوری المالکی و محمد الحلبوسی (هر کدام ۹ کرسی)، نقش مهمی در تشکیل دولت آینده ایفا خواهند کرد. این ترکیب نشان میدهد که جریانهای همسو با ایران اکثریت نسبی را در اختیار دارند و میتوانند در تشکیل دولت و سیاستگذاری نقش کلیدی ایفا کنند.
تأثير انتخابات عراق در روابط با آمريكا
ائتلاف «تقدم» به رهبری محمد الحلبوسی گرایش بیشتری به همکاری با آمریکا و کشورهای عربی دارد، اما در اقلیت قرار دارد. اين حزب معمولاً روابط متعادلتری با ایران دارد و بر حاکمیت ملی عراق تأکید میورزد. آنها احتمالاً در جهت کاهش نفوذ ایران در امور داخلی عراق تلاش خواهند کرد.آمریکا احتمالاً تلاش خواهد کرد از طریق ائتلافهای همسو با خود مثل حلبوسي و اكراد نفوذ خود را حفظ کند، اما فضای کلی به نفع همگرایی با ایران است. بنابراین انتظار میرود دولت آینده رویکردی متوازن اما محافظهکارانه نسبت به واشنگتن اتخاذ کند، به همين دليل روابط با آمریکا احتمالاً محتاطانه و محدود باقی خواهد ماند.
نتیجهگیری
بغداد همچنان تلاش خواهد کرد با اجراي «سياست متوازن بين ايران و آمريكا» استقلال سیاسی خود را حفظ کرده و از تبدیل شدن به میدان تقابل مستقیم میان قدرتهای جهانی جلوگیری کند.تشکیل دولت جدید احتمالاً زمانبر و نیازمند تشکیل ائتلافی گسترده بین جناحهای مختلف (شیعه، سنی و کرد) خواهد بود. در چنین شرایطی محتملترین سناریو در سیاست خارجی عراق كماكان تداوم وضع موجود بر پایه “توازن” و اجتناب از تنش با همسایگان و شرکای بینالمللی ادامه خواهد یافت. دولت احتمالاً سعی خواهد کرد روابط خود را هم با ایران و هم با آمریکا حفظ کند. گرچه خود مالکی در گذشته مخالف حضور آمریکا بود، اما این حزب در عمل رویکردی عملگراتر دارد و حضور آمریکا را برای آموزش و مقابله با داعش تا حدی ضروری میداند. حزب حلبوسي نیز بر حاکمیت ملی تأکید دارد، اما حضور بینالمللی به رهبری آمریکا را برای ثبات و مقابله با تروریسم مهم میداند.فشار برای بازتعریف رابطه با آمریکا و به ویژه بحث بر سر حضور نظامی آن افزایش خواهد یافت. احتمالاً مذاکرات برای انتقال مأموریت نیروهای آمریکایی از رزمی به مشورتی و آموزشی با شدت بیشتری ادامه یابد. نیازهای امنیتی و آموزشی عراق ممکن است منجر به توافقی بر سر حضور تعدادی از نیروها در قالبهای جدید شود.
فتح الله کلانتری عضو هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی