اصول و ویژگی های جنگ ترکیبی آمریکا علیه ج.ا.ایران

جنگ ترکیبی آمریکا علیه ج.ا.ایران بر بستر نارسایی‌های داخلی و با تمرکز بر نقاط ضعف و روایت سازی و تصویر پردازی غلط از وضع موجود در سه سطح کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت شکل گرفته است. آمریکا در این جنگ به دنبال «به‌گزینی» است بنابراین امکان انتخاب «روش بهینه» برای هجوم خود فراهم می‌کند. جنگ ترکیبی آمریکا علیه ج.ا.ایران با ترکیب راهبردها، روشها، ابزارها و مولفههای مختلف انجام شده است.
بررسي اسناد استراتژيك آمريكا بيانگر اين است كه جنگ تركيبي در زمان رئيسجمهوري «اوباما» وارد ادبيات آن كشور شد. اوباما بلافاصله پس از انتخاب بهعنوان رئيسجمهور استراتژي خود را در مقابل ايران مبتني بر «فروپاشي از درون و فشار از بيرون» اعلام نمود. بر اساس اين استراتژي همواره اعلام مينمود كه تمام گزينهها براي مقابله با ايران روي ميز است. اين استراتژي همواره ثابت مانده و تا كنون تغيير نكرده است، به همين دليل آمريكاييها از سال ۲۰۰۹ ميلادي براي فروپاشي از درون با روشهاي زير، اغتشاشات سال ۱۳۸۸،۱۳۹۶، ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱ را راهبری کردهاند:
۱- روشهاي غیرمتعارف، ۲- ابزارهای غیرمتعارف، ۳- امنیتی و اطلاعاتی، ۴- اغتشاش، ۵- شورشی، ۶- براندازي، ۷- رفراندم، ۸- قومي- مذهبي، ۹- شناختی، ۱۰- فضای مجازی، ۱۱- رسانه‌ و فرهنگ،
آمريكا از سال ۲۰۰۹ ميلادي براي فشار از بيرون از روشهاي زير عليه ج.ا.ايران استفاده كردند:
۱- عملیات نظامی منظم، ۲- عملیات نظامی نامنظم، ۳- روشها متعارف، ۴- روشها غیرمتعارف، ۵- ابزارهای متعارف، ۶- ابزارهای غیرمتعارف، ۷- امنیتی و اطلاعاتی، ۸- سیاسی، ۹- دیپلماسی پنهان، ۱۰- اقتصادی.
بنابراين پايه اصلي جنگ تركيبي آمريكا عليه ج.ا.ايران تركيب استراتژيها و تركيب همزمان ابزارها، حوزه ها، تاکتیک هاو روشهاي مختلف است. جنگ ترکیبی همانند سایر جنگها دارای اصول و ویژگیهای خاص خود میباشد. این اصول و ویژگیها عام بوده و مختص کشور خاصی نمیباشد. بنابراین در مورد جنگ ترکیبی آمریکا علیه ج.ا.ایران هم کاربرد دارد.
اصول جنگ ترکیبی عبارتند از: ۱- ترکیب ظرفیت‌ها، ۲- ایدئولوژی و گفتمان، ۳- حفظ بقا، ۴- توازن، ۵- نامتقارنی، ۶ – تدافعی، ۷- فرسایشی، ۸- چند سویه بودن، ۹- همزمانی، ۱۰- عدم تطابق.
ویژگیهای جنگ ترکیبی عبارتند از: ۱- پراکنده کردن زمینه بازی جنگ، ۲- چندگانگی و چند عنصری، ۳- ترکیبی از ابزارهای پست مدرن، ۴- هزینه کمتر دارد و پیروزی بیشتر، ۵- استفاده از راهبردهای نوین، ۶- شروع آسان، ۷- از روش‌های غیرمستقیم و غیرمتداول، ۸- نامشروع بودن، ۹- شکل‌گیری در بستر نارسایی داخلی، ۱۰- اهمیت یافتن عنصر غافل‌گیری، ۱۱- فرسایش دارایی‌های مادی و معنوی، ۱۲- اخلال در نظام شناختی بازیگر هدف، ۱۳- خاصیت‌ به‌گزینی یا بهینه شدن، ۱۴- قابلیت تسری، ۱۵- تنوع شیوه‌ها و ابزارها، ۱۶- ابهام، ۱۷- کم رنگ شدن ایده تهاجم نظامی، ۱۸- فرماندهی چند وجهی، ۱۹- اقدام همزمان، ۲۰- چند بعدی، ۲۱- درهمتنیدگی، ۲۲- تحمیل اراده به مردم ، ۲۳- تأثيرمحوري، ۲۴- پيروزي قبل از جنگ.
پیشنهادات
در مقابله با نبرد ترکیبی، نباید دفاع را تنها، محدود به نیرو‌های مسلح دانست بلکه لازم است تمام ظرفیت‌ها و امکانات کشور از جمله رسانه‌ها و دستگاه‌های فرهنگی به کار گرفته شوند.
همچنین انجام اقداماتی برای کاهش اختلافات قومی-مذهبی و تقویت انسجام اجتماعی، مقابله با اخبار جعلی و افزایش سواد رسانه‌ای در جامعه، تقویت و ارتقاء زیرساخت‌های سایبری و مجازی، انتشار گسترده موفقیت‌ها و دستاورد‌های کشور به منظور ایجاد حس امید و کارآمدی در جامعه، مقابله با خاطیان و تلاش برای مرتفع ساختن کمبود‌های جامعه به منظور جلب اعتماد عمومی از مواردی هستند که می‌توانند جنگ شناختی دشمن را ناکام بگذارند.
دفاع ترکیبی بايد بر اساس اقدام مشترك تمام اركان و ذي‌نفعان جامعه از دولت تا بخش خصوصي و نهاد‌هاي مدني باشد و يك برنامه جامع امنيتي بايستي پياده شود كه تمام بخش‌هاي كليدي جامعه در برنامه‌ريزي و اجراي آن گنجانده شوند. تنها راه مقابله با جنگ ترکیبی دفاع ترکیبی و بازدارندگی است که کارایی کامل و کافی آن نیازمند مراحلی تکوینی است. گام اول در مقابله با جنگ‌هاي تركيبي شناسايي ابعاد اين تهديد است قدم بعدي اطلاع‌رساني و آگاه‌سازي مردم از جنگ تركيبي است. گام بعدي تصميم‌گيري در مورد چگونگي جاه‌طلبي دشمن در جنگ تركيبي است. در واقع اساسي‌ترين هدف استراتژيك در مقابل جنگ ترکیبی حفظ و ارتقاي ظرفيت دولت و جامعه براي اقدام متقابل است.